اشاره :
زمانی
که کارتهای گرافیکی دوبعدی در PCها مورداستفاده بودند، یک کاربر برای
دستیابی به شتاب گرافیکی سهبعدی (3D Acceleration) باید از یک کارت ویژه
در کنار کارتهای رایج دوبعدی استفادهمیکرد. با رایج شدن قابلیتهای
گرافیک سهبعدی، کارتهای گرافیک، با دو قابلیت همزمان دوبعدی/ سهبعدی،
جایگزین کارتهای گرافیکی سهبعدی شدند. این کارتهای ترکیبی 2D/3D،
تابعهای استاندارد 2D را با قابلیتهای شتاب 3D در یک کارت تلفیق
مینمایند و راهبرد موثرتری را برای دستیابی دوستداران بازیهای کامپیوتری
به بازیهای بهتر فراهم میکنند. تقریبا همه کارتهای گرافیکی امروزی
دارای نوعی شتابدهنده سهبعدی ویژه هستند. ولی کارایی آنها بسته به
نوعشان بسیار متفاوت است. GPU یا پردازنده گرافیکی تراشهای است که
تقریباً همه کار شتابدهندگی گرافیکی سهبعدی را در کارتهای مدرن امروزی
انجام میدهد. علت اینکه به بخشی از پردازشهای گرافیکی "شتاب
نرمافزاری"یا "شتاب سختافزاری" گفته میشود، این است که این دستورها،
فیلترها و افکتهای خاص که به برخی از آنها در این مقاله اشاره خواهد شد،
کار ترسیم، ایجاد بافت و افزودن جلوههای ویژه را با سرعت بسیار بیشتری
نسبت به روشهای گذشته انجام میدهند.
در حدود 2 سال پیش شرکت لاجتیک، ماوس MX700 را ارائه کرد. که پرش بزرگی در
علم ماوسهای بیسیم بود. اولین ماوس بیسیمی بود که به خوبی ماوسهای با
سیم کار میکرد. این یک موفقیت بزرگ بود و درست چند دهه بعد شرکت لاجیتک
جانشین آن، به نام ماوس بیسیم لیزری MX1000 را وارد بازار کرد. این ماوس
جدید وعدههای زیادی میداد. بر طبق گفتههای این شرکت، ماوسهای نوری
دیگر منسوخ شدهاند. کمپانی همچنین ادعا میکند که ماوسهای نوری لیزری
جدید، 20 برابر بهتر از ماوسهای نوری LED کار میکند، و حرکات بسیار ریز
بر روی سطح که با ذرهبین میتوان دید را ثبت میکند.
|
| |
|
|
|
اشاره :
پس
از گذشت چند دهه از جنبشهای آزادی طلبانه نرمافزاری، تأثیرات شگرف این
فرهنگ، یکی از مهمترین دگرگونیهای تاریخ کامپیوتر را رقم زده است.
فعالشدن انجمنها و اجتماعاتی بزرگ متشکل از هزاران برنامهنویس و متخصص
در سراسر دنیا، روی آوردن شرکتهای معظم IT به توسعه یا حمایت
نرمافزارهای منبعباز، استقبال دولتها از این حرکت، و موارد بیشمار
دیگر، متحولشدن آینده نرمافزار را به واقعیتی انکارناپذیر تبدیل
کردهاست. گرچه هیاهوی شیفتگان، مخالفان، و منتقدان منبعباز و منبع بسته
همچنان ادامه دارد، اما همین تقابلات و نقطه نظرات منجر به رسیدن به سطحی
از تعامل شده که اکنون با قاطعیت میتوان این فرهنگ را جزء جدایی ناپذیر
این صنعت دانست. در عین حال، پی بردن به اهمیت جایگاه آزادی در حوزه
نرمافزار، تأثیرات پیرامونی دیگری را نیز به همراه داشته است. یکی از
مهمترین این اثرات، درک و پذیرش واقع بینانهتر فرهنگهای مشابهی است که
در حوزههای دیگر IT پدیدار شده و یا خواهند شد. این است که وقتی سخن از
جنبش آزادی خواهانه دیگری، اینبار در حوزه سختافزار به میان میآید،
پرسشها و ابهامات اولیه بیش از آنکه حول انکار یا عدم انکار اصل وجود آن
باشد، به اینگونه مضامین نزدیک است که: چه تشابهات و تضادهایی میان
نرمافزار آزاد و سختافزار آزاد وجود خواهد داشت؟ مجوزهای نرمافزاری و
سختافزاری چه تفاوتهایی با یکدیگر خواهند داشت؟ و ... . اما جنبش
سختافزار آزاد، علیرغم سابقه طولانی خود، نسبتاً مهجور مانده است.
صرفنظر از دلایل این موضوع، آگاهی از تحولات به وجودآمده در حوزه
سختافزار از این منظر، میتواند فصل جدیدی را در مباحث فرهنگی، اجتماعی و
فنی IT رقم بزند. نخستین بخش نوشتار حاضر به بررسی علل تاریخی شکلگیری
این جنبش، و وضعیت آن تا به امروز میپردازد.
اشاره :
در
سالهای اخیر جنبش سختافزار آزاد به عنوان حرکتی که میتواند روند توسعه
سختافزار را متحول کند، مورد توجه بیشتری قرار گرفته است. در نخستین بخش
از نوشتار حاضر که در پست قبل مدرج شد، ضمن مروری اجمالی بر خاستگاه، علل
و پیشینه تاریخی این جنبش، به گوشههایی از موج نوین آن و رویکردهای جدید
در قبال این موضوع اشاره کردیم. با این حال تعریفی از سختافزار آزاد
ارائه نکردهایم. در بخش دوم علاوه بر ارائه این تعاریف به ماهیت مجوزهای
سختافزاری و موضوعات پیرامون آن نگاهی خواهیم داشت.